![MNS/Szt/1383 Kazanie z łodzi - ujęcie z przodu; Na tle rozległego krajobrazu po lewej stronie zakotwiczona łódź z Chrystusem i apostołami, po prawej stronie - tłum ludzi na brzegu jeziora. W tłumie na pierwszym planie siedzące, zwrócone ku sobie 4 kobiety z nagimi niemowlętami na rękach, zwrócony ku nim, ukazany tyłem młodzieniec oraz grupa stojących mężczyzn patrzących w kierunku łodzi na jeziorze. Za nimi smukłe drzewa o pierzastych liściach, wypełniające prawą część kompozycji oraz oddalone sylwetki ludzkie. Łódź o pękatym kadłubie, smukłych masztach i zwiniętych żaglach, przedstawiona w ujęciu w 3/4 od strony dziobu. Chrystus ujęty z profilu, z uniesionym prawym ramieniem, Zwrócony w stronę brzegu; za nim 4 postacie apostołów. Brzeg jeziora biegnie zygzakowatą linią w głąb kompozycji w oddali sylwetki łodzi o rozpiętych żaglach. Pośrodku kompozycji urwista skarpa na której wznosi się wysoki zamek. Za skarpą po prawej stronie - zarys miasta o potężnych budowlach i sznur idących ludzi. Nad umieszczonym w 2/3 wysokości kompozycji horyzontem pokryte chmurami niebo. Postacie pierwszego planu w barwnych strojach (różne odcienie brązów i beżów, czerwień, róż, błękit). Woda jeziora o barwie szmaragdowej, w głębi obrazu rozjaśniona. Korony drzew o chłodnej barwie zielonej, z jaśniejszymi blikami. Zamek i miasto na horyzoncie kremowo-szare. Niebo jasnoszare, wyżej ciemniejsze chmury.](/brepo/panel_repo/2023/02/24/gaczqn/contain-360-1000-max-mns-szt-1383-diga4615-m.jpg)
Kazanie z łodzi
1577
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Sztuka na dworze książąt pomorskich w XVI i XVII w.
Malarstwo religijne w XVI wieku stało się polem dyskusji związanych z ruchem reformacyjnym. Wielu popularnym ówcześnie scenom biblijnym nadawano często dodatkowe wymiary o charakterze symbolicznym lub politycznym.
Kuszenie Chrystusa to jeden z pięciu obrazów korpusu ambony kościoła zamkowego w Szczecinie, według przekazów, pochodzącej z XVI w. Choć brak potwierdzenia tych informacji, to jej pojawienie się wiązano z budową nowego kościoła zamkowego około 1577 r. w czasach panowania księcia pomorskiego Jana Fryderyka, którego ojciec, Filip I wraz ze stryjem księciem Barnimem IX wprowadzili na Pomorzu Zachodnim luteranizm jako religię panującą.
Na pierwszym planie omawianego przedstawienia widzimy Szatana wyciągającego do Jezusa ręce pełne kamieni i zachęcającego by przemienił je w chleb. Scena ta ma jednak jasny wydźwięk symboliczny i polityczny. Szatan bowiem odziany jest w strój zakonny i kardynalski kapelusz, które nawiązują do strojów katolickich duchownych, stanowiąc protestancką krytykę fałszywej pobożności oraz nadużyć Kościoła Katolickiego. Pozostałe treści odnoszą się już do historii opowiedzianej zarówno w Ewangelii św. Mateusza jak i św. Łukasza, jednak autor przekazał je subtelnie, a dużą rolę w ich odkryciu powierzył krajobrazowi rozciągającemu się za drzewami. Miasto ulokowane centralnie w głębi oraz wzgórze po lewej stronie, odkrywają kolejne akty nowotestamentowych przypowieści. Wprawne oko dostrzeże na górze dwie sylwetki. Tu diabeł ofiarowuje Chrystusowi bogactwo świata i zachęca do złożenia mu pokłonu. Natomiast dalej na dachu świątyni znowu możemy dostrzec zarysy dwóch postaci. Jedna z nich wskazuje coś ręką. To diabeł namawia Chrystusa by rzucił się w przepaść i udowodnił, że jest Mesjaszem.
Warto podkreślić, że Mateusz i Łukasz opowiedzieli tę historię nieco inaczej, zmieniając kolejność kuszeń. Na obrazie zaś poszczególne sceny są przedstawione symultanicznie, dzięki czemu mógł on służyć ilustracji obu wersji Ewangelii.
Justyna Bądkowska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 57.2 cm, szerokość: 38 cm
Rodzaj obiektu
obraz
Technika
technika olejna
Tworzywo / materiał
deska
Pochodzenie / sposób pozyskania
zakup
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1577
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1577
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1638
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna