Płock, synagoga, 27.08.2015

Fotografia przedstawia widok zewnętrzny siedziby Muzeum Żydów Mazowieckich, oddziału Muzeum Mazowieckiego w Płocku. Muzeum zostało otwarte w 2013 r. w budynku dawnej tzw. Małej Synagogi przy ul. Kwiatka 7.
Synagoga powstała w pierwszej połowie XIX w. Po II wojnie światowej przez pewien czas była użytkowana przez nielicznych ocalałych z Zagłady płockich Żydów. Później działała w niej spółdzielnia dziewiarska, a od 1992 r. budynek stał opuszczony i zdewastowany. W 1997 r. nieruchomość odzyskała Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie. Rok później zakupiło ją miasto. Dzięki inicjatywie Stowarzyszenia Synagoga Płocka zrujnowany budynek poddano renowacji i przeznaczono na muzeum.
Po raz pierwszy Wojciech Wilczyk sfotografował dawną synagogę w Płocku w 2008 r., pracując nad wystawą i albumem o opuszczonych synagogach pod tytułem „Niewinne oko nie istnieje” Prezentowane tu zdjęcie zostało wykonane w 2015 r. w związku z przygotowaniami do wystawy w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN: „(nie)widzialne / (in)visible” (zob. W. Wilczyk, „Niewinne oko nie istnieje. There’s no such thing as an innocent eye”, Łódź 2009; https://www.polin.pl/pl/aktualnosci/2015/09/04/wojciech-wilczyk-niewidzialne-invisible). Obie fotografie dokumentują nie tylko zmianę stanu budynku – ukazują też proces przywracania pamięci o Żydach w Polsce.
Artykuł o historii Żydów w Płocku: https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/p/414-plock/99-historia-spolecznosci/137854-historia-spolecznosci. 

Krzysztof Bielawski