Kochowski Wespazjan (1633-1700) - portret

Niniejszy portret męski w ujęciu popiersiowym przedstawia Wespazjana Kochowskiego (1633-1700), poetę i wojaka, który podczas wojen szwedzkich zaciągnął się do wojska hetmana polnego koronnego Stefana Czarnieckiego (tak zwana partyzantka przeciw Szwedom; 1655-57). Podczas wyprawy wiedeńskiej (1683) miał sposobność dokonania obserwacji, przekutych później w poemat, wydany pod szumnym i nośnym propagandowo tytułem: Dzieło Boskie albo Pieśni Wiednia wybawionego i inszych transakcyjej wojny tureckiej w roku 1683 szczęśliwie rozpoczętej (Kraków 1684).

Trudno oprzeć się wrażeniu, że historiograf dworski Jana III (1629-1696) przypomina na tym wizerunku samego króla polskiego - na tyle zbieżny jest ogólny wygląd obydwu postaci, przy czym tradycyjne elementy ówczesnej męskiej mody szlacheckiej (podgolona czupryna, sumiaste wąsy, delia z futrzanym kołnierzem, spięta pod szyją ozdobną broszą) jedynie owo wrażenie potęgują, nie stanowiąc wszakże argumentacji za podobieństwem. W tym kontekście pełniejszego znaczenia nabiera fakt, iż Kochowski przyczynił się wielce do upamiętnienia w literaturze pięknej wiedeńskiego sukcesu.

W zbiorach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie od 1992 r.

Wespazjan Kochowski (1633-1700), poeta, wojak, historiograf dworski króla Polski Jana III; Jan III (1629-1696); Stefan Czarniecki (1599-1665), hetman polny koronny; Dzieło Boskie albo Pieśni Wiednia wybawionego (Kraków 1684); delia.

Agnieszka Woźniak-Wieczorek