Figura grobowa konia

Chińskie figurki grobowe, nazywane mingqi, były oryginalnym wytworem ceramiki w epoce Tang (618–906). Związane Są z chińskim kultem przodków, który wymagał od członków rodziny zmarłego, aby wyposażyli jego grób we wszystko, co było mu potrzebne za życia. Były to zarówno przedmioty, jak i figury ludzi (służby, dam dworu, wojowników), zwierząt (m.in. konie, wielbłądy), a nawet modele domów. Były one przygotowywane wyłącznie na potrzeby funeralne. Figurki te miały towarzyszyć zmarłemu w zaświatach. W tym celu wykonywano terakotowe rzeźby i wypalano je w niskiej temperaturze, niejednokrotnie z zastosowaniem trójkolorowej glazury sancai (san cai oznacza „trzy barwy"). Trzy barwy stosowano w różnych zestawach: niebieską-zieloną-beżową lub niebieską-brązową-zieloną (rzadziej żółtą). Technika glazurowania przywędrowała do Chin najprawdopodobniej Jedwabnym Szlakiem z Bliskiego Wschodu. Polegała ona na nałożeniu na wcześniej wypalony przedmiot glazury i ponownym jego wypaleniu. Wymagało to od rzemieślników dużej wiedzy, doświadczenia i sprawności. Choć większość figurek kształtowano za pomocą gotowych form, jednakże te produkowane na potrzeby wyższych warstw społeczeństwa, odznaczają się wyszukanym modelunkiem. Uzyskiwana dzięki formie figura była jednak ręcznie dopracowywana przez rzemieślnika, który dzięki szczegółom nadawał jej oryginalny, indywidualny charter. Tylko w wyjątkowych wypadkach pochówków przedstawicieli arystokracji sporządzano zupełnie nowe figury.

W sztuce wojennej czasów dynastii Tang konie odgrywały decydującą rolę. Szczególnie cenione były wierzchowce importowane przez Chińczyków z doliny Ferghany w Baktrii. Wspaniale konie z Ferghany były nie tylko symbolem statusu ich właściciela, ale także władzy i szczęścia. Dlatego stanowiły ważne wyposażenie grobowców.

Figura konia z kolekcji Muzeum Okręgowego w Toruniu przedstawia osiodłanego wierzchowca, którego łeb i szyja wygięte są w łuk. Końska grzywa ułożona jest z opadających z wdziękiem kosmyków. Ogon jest podwiązany, a na grzbiecie znajduje się siodło z czaprakiem. Figura konia ze zbiorów toruńskich jest z pewnością wyjątkowym przykładem mistrzostwa dawnej ceramiki chińskiej i jednym z najpiękniejszych obiektów na ekspozycji Świat Orientu.

Katarzyna Paczuska