![MNS/Szt/170 płaskorzeźba ołtarzowa - ujęcie z przodu; Płaskorzeźbiona płyta o kształcie stojącego prostokąta przedstawia scenę figuralną pod krzyżem na tle skalistego pejzażu. Przekątna obrazu biegnącą od lewego górnego narożnika porządkuje pole obrazowe na dwie trójkątne kompozycje. Lewą stronę wypełnia piętrząca się grupa sześciu postaci ukazanych po dwie osoby jedne za drugimi. Na pierwszym planie widoczne jest poziomo ułożone na chuście ciało Chrystusa noszące ślady męki i klęcząca przy nim jego matka - Maria. Obok widoczna jest leżąca na ziemi korona cierniowa. Za nimi stoją Józef z Arymatei trzymający ramię Chrystusa i Jan. Kompozycję wieńczą dwie Marie składające dłonie w geście modlitwy. Szaty postaci są dekoracyjnie marszczone i obficie złocone. Po przeciwnej stronie polichromowanej w barwach ziemi, na tle piętrzących się skał porośniętych darnią, stoi Nikodem. Swą prawą dłonią trzyma wysoką drabinę opartą o pusty krzyż. Pozioma belka krzyża wychodzi poza obręb płyty, stykając się z jej górną krawędzią.](/brepo/panel_repo/2024/02/14/lo3dli/contain-360-1000-max-mns-szt-170-diga8698-m.jpg)
Opłakiwanie
płaskorzeźba ołtarzowa
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Rzeźba średniowieczna Pomorza Zachodniego
Płaskorzeźba przedstawia grupę apostołów: Bartłomieja, Szymona i Andrzeja stojących na tle kotary. Mężczyźni ubrani są w długie obficie złocone płaszcze a w dłoniach trzymają atrybuty: nóż, piłę i krzyż w kształcie litery X – przedmioty związane z ich męczeńską śmiercią.
Rzeźba stanowi pozostałość ołtarza głównego z kościoła Mariackiego w Dąbiu (obecnie dzielnica Szczecina), którego osiem fragmentów trafiło do zbiorów szczecińskiego muzeum po pożarze kościoła w 1864 roku. Wśród nich znajdowały się jeszcze trzy płaskorzeźby przedstawiające pozostałych apostołów oraz cztery duże płyty ukazujące sceny pasyjne (Biczowanie, Cierniem koronowanie). Dwa mniejsze i dwa większe fragmenty zaginęły w okresie II wojny światowej. Obecnie na wystawie stałej Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu obejrzeć można cztery pozostałe z dawnych zbiorów muzeum części dąbskiego retabulum – Opłakiwanie (nr inw. MNS/Szt/170), Złożenie do grobu (nr inw. MNS/Szt/169), Grupę apostołów: Paweł, Tomasz, Jakub Starszy (nr inw. MNS/Szt/9) oraz prezentowaną Grupę apostołów: Bartłomiej, Szymon, Andrzej.
Kształt płaskorzeźb pozwala rekonstruować lokalizację kolegium apostolskiego w predelli, czyli skrzyniowej podstawie ołtarza. Jej tematykę uzupełniało prawdopodobnie przedstawienie Chrystusa Zbawiciela – być może była to figurka Salvatora Mundi zachowana w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie (nr inw. MNS/Szt/63). Założenie takie wynika z analizy kompozycji ołtarza pasyjnego z Zwischenahn (Dolna Saksonia) wskazywanego jako jedna z analogii dla ołtarza z Dąbia oraz pokrewieństwo warsztatowe rzeźby Salvatora do rzeźbiarskich grup apostołów.
Kinga Krasnodębska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 49.5 cm, szerokość: 44 cm
Rodzaj obiektu
płaskorzeźba, predella, przedmiot sakralny
Technika
rzeźbienie, polichromia
Tworzywo / materiał
drewno dębowe
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna