Straż sławnych lansjerów polskich
grafika
XIX wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
Jest częścią kolekcji: Jedwabne – zbrodnia, debata, symbol, Wybrane obiekty z motywem gwiazdy Dawida
Rysunek Macieja Sieńczyka z projektu okładki numeru „Znaku” z czerwca 2017 (nr 745). Tematem przewodnim numeru miesięcznika były „Biografie rzeczy żydowskich”. Jeden z publikowanych tekstów, Beaty Chomątowskiej, traktował m.in. o kolekcji Muzeum POLIN (zob. prezentację numeru na stronie miesięcznika, dostęp 9.09.2020). Tytuł numeru stanowił nawiązanie do drugiej wystawy czasowej Muzeum, prezentującej jego zbiory, „Biografie rzeczy. Dary z kolekcji Muzeum Historii Żydów Polskich” (2013, kuratorzy: Judyta Pawlak, Wojciech Leder; tytuł stanowił z kolei odwołanie do tekstów teoretycznych Ewy Domańskiej).
Sieńczyk przedstawiając na rysunku otwarte pudełko z wypalonymi zapałkami i nieokreślonymi elementami pod nimi, odwołuje się z jednej strony do wyobrażeń przedmiotów codziennych, będących własnością zgładzonych podczas wojny polskich Żydów (pudełko zapałek ma gwiazdę Dawida), z drugiej strony – do polskiego kompleksu winy, kontrowersji związanych z uczestniczeniem Polaków w zbrodniach na Żydach. Wypalone zapałki kojarzą się ze zbrodnią w Jedwabnem, stanowiącą jednocześnie symbol podobnych masakr. (Jako pierwszy metaforycznie połączył zapałki i motyw gwiazdy Dawida w tym kontekście Bartosz Kosowski na okładce „Przekroju” z 2011, nr 28, temat numeru: „My, Polacy, zabójcy Żydów. Jedwabne 70 lat później”, zob. reprodukcję na stronie internetowej artysty, dostęp 9.09.2020).
Maciej Sieńczyk to autor komiksów (m.in. albumy „Wrzątkun”, 2009; „Przygody na bezludnej wyspie”, 2012), pisarz (powieść „Wśród przyjaciół”, 2016), ilustrator (m.in. ilustracje do książek Doroty Masłowskiej, Michała Witkowskiego; współpraca m.in. z „Lampą”, „Wysokimi Obcasami”, „Press”). W pracy tej widoczne są najważniejsze cechy twórczości artysty: fascynacja przedmiotem, geometryzacja przedstawienia (nawiązująca m.in. do polskich propagandowych druków ulotnych z lat 80. XX w.), zwielokrotnione drobne elementy, które są rozrysowywane za każdym razem tak samo szczegółowo (kępki trawy). Rysunek powstał – co również typowe dla oryginałów Sieńczyka – na wtórnie wykorzystanej karcie z wydrukiem projektu opakowania witamin (odwrocie).
Przemysław Kaniecki
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 49.9 cm, szerokość: 50 cm
Rodzaj obiektu
rysunek
Technika
ołówek
Tworzywo / materiał
papier, tusz, grafit
Pochodzenie / sposób pozyskania
zakup
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
XIX wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
XVIII wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
XIX wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna