Młoda chłopka w stroju pyrzyckim

August Ludwig Most, malarz scen rodzajowych i portrecista okresu biedermeieru, związany przez całe życie zawodowe i osobiste ze Szczecinem, był autorem obrazów, szkiców i rysunków przedstawiających pomorski krajobraz kulturowy, w tym sceny z życia mieszkańców ziemi pyrzyckiej. Jednym z nich jest studium olejne młodej kobiety wykonane według zachowanej sygnatury 10 czerwca 1836 roku. Ten niewielki obrazek ma dużą wartość muzealną. Prawdopodobnie jest to jeden z najstarszych ikonograficznych przedstawień stroju pyrzyckiego. Na obrazie, którego jednolite tło jest ciemnopomarańczowe, kobieta ustawiona jest profilem, z głową zwróconą w stronę widza. Jest młoda, jednakże jest już mężatką, na co wskazuje kolor chusty i czepka. Suto marszczona kilkuwarstwowa, rozłożysta spódnica, gorset z mankietami, dekolt wypełniony białą, fałdowaną krezą, bogato haftowana i zdobiona chusta oraz czepek z tyłu dekorowany dużą kokardą ze wstążkami spływającymi aż na pas informują o tym, że kobieta ubrana jest w strój odświętny. Szczególną uwagę zwraca mufka, wyjątkowy detal w strojach ludowych. Czarna mufka wykonana prawdopodobnie z futra króliczego ozdobiona jest pośrodku niebieską kokardą. Przez mufkę przewleczona jest chusteczka w kolorze czerwonym, zapewne haftowana. Rzecz ciekawa, pyrzyczanki w zasadzie wszystkie hafty wykonywały ściegiem płaskim, kładzionym, tylko chusteczki przewlekane przez mufki haftowały ściegami krzyżykowymi. Dzięki zainteresowaniom A.L. Mosta możemy badać, opisywać i śledzić zachodzące zmiany w pyrzyckim stroju ludowym. Jest to niezwykle cenne, ponieważ autentyczne stroje nie zachowały się. Do naszych czasów przetrwały tylko pojedyncze elementy. Niezastąpione są przedstawienia z lat trzydziestych XIX wieku, ponieważ stanowią prawie jedyne źródło mówiące o wyglądzie ówczesnego stroju pyrzyckiego. Jest on o wiele prostszy, mniej efektowny i mniej rozbudowany niż późniejsze wersje znane z nieco liczniejszych publikacji i utrwalone na fotografiach. 

Iwona Karwowska