Św. Maria Magdalena

Miedzioryt Antonia Riccianiego (1775 –1836 lub 1847), wykonany między 1805 i 1814 rokiem, przedstawia świętą Marię Magdalenę w ujęciu do pasa, stojącą na ciemnym tle, w tak zwanym przeciwskręcie. Jest obrócona w prawo, ale głowę zwraca w lewo. Ukazana została jako młoda kobieta w stroju, fryzurze i makijażu bogatej florenckiej damy o delikatnych rysach, która skromnie spuszcza spojrzenie w dół. Pod obszernym, trzyćwierciowym rękawem jej luźnej sukni, zakończonym obcisłym mankietem, widoczny jest długi rękaw białej koszuli. Duży, trapezowaty dekolt, wykończony pasmanterią i ozdobiony broszą z pereł, odsłania gładką skórę. Z lewego ramienia Magdaleny opada płaszcz podtrzymywany na przedramieniu. Włosy ukryte są pod gładkim czepkiem w kratkę, a wzdłuż skroni opadają na plecy drobno trefionymi pasmami. Nad czołem czepek zdobiony jest sznurem pereł z kameą. Święta w silnie wydłużonej, szczupłej ręce trzyma puchar z przykrywką, toczony z kości słoniowej. Kompozycyjnie naczynie na olejki, przesunięte w prawo, tworzy przeciwwagę dla głowy postaci, pod względem znaczeniowym stanowi atrybut św. Marii Magdaleny.

Praca była dedykowana Carlovi Giovanniemu Marii Alquierowi (1752–1826), ambasadorowi Francji w Królestwie Włoch, odznaczonemu Krzyżem Komandorskim Orderu Legii Honorowej. Pierwowzorem ryciny był obraz Leonarda da Vinci (1452–1519) znajdujący się w siedzibie rodu Aldobrandini, o czym informuje jeden z podpisów na grafice. Rysunek pomocniczy wykonał Giovanni Battista Borani (czynny 1810–1840). To jednak dzięki kunsztowi Ricciani'ego rycina świetnie oddaje typowe dla Leonarda idealizowane, subtelnie cieniowane rysy kobiecej twarzy i dłoni. 

Antonio Ricciani, rytownik reprodukcyjny i rysownik, wykształcony i pracujący w Rzymie. Wykonywał grafiki głównie o tematyce mitologicznej i religijnej, a także historycznej, według kompozycji mistrzów dawnych i współczesnych. W 1812 r. został członkiem rzymskiej Akademii św. Łukasza (Accademia Nazionale di San Luca), w XIX wieku wciąż uważanej za najlepszą akademię sztuk pięknych w Europie.

Ewa Gwiazdowska