Święta

Figura anonimowej dziś świętej, pozbawiona atrybutu niegdyś zapewne umieszczonego w jej lewej dłoni, to wizerunek wyjątkowej urody młodej, zamożnej mieszczanki. Podłużną twarz o jasnej porcelanowej cerze i delikatnych pełnych rysach otula charakterystyczna fryzura zasłaniająca uszy, ułożona z długich prostych włosów luźno zebranych i nisko upiętych z tyłu. Kobieta nosi suknię ciasno opinającą tors typową dla mody z przełomu XV/XVI wieku oraz obficie drapowany płaszcz. Szeroka obręcz korony na jej głowie ozdobiona jest złotymi guzami, ponad którymi widoczne są pozostałości górnej, zapewne ażurowej części.

Pełna wdzięku figura świętej wyróżnia się na tle rzeźby pomorskiej naturalnością ujęcia i indywidualnością wizerunku. Nosi cechy charakterystyczne dla późnośredniowiecznych realizacji ośrodków południowoniemieckich, zwłaszcza z rejonu Szwabii skąd prawdopodobnie była importowana.

Szlachetnym pięknem wizerunku Świętej zachwycał się już Franz Kugler (1808–1858), autor pierwszego opracowania sztuki pomorskiej (Pommersche Kunstgeschichte, 1840). Dostrzegł rzeźbę w dawnym kościele szpitalnym św. Gertrudy w Szczecinie, gdzie ustawiona była w części środkowej znacznie starszego ołtarza. Drążone odwrocie świadczy, że wykonana została jako figura przeznaczona do ustawienia w nastawie ołtarzowej. Nieznane są jednak okoliczności jej fundacji.

Rzeźba prezentowana jest na wystawie stałej Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu.

Kinga Krasnodębska