Zmartwychwstanie Chrystusa

Płaskorzeźba ze sceną Zmartwychwstania należy do cyklu płaskorzeźbionych obrazów o tematyce pasyjnej niegdyś wypełniających szafę tryptyku ustawionego jako ołtarz główny w kościele Mariackim we Wkryujściu. Fragmentarycznie zachowane przedstawienie ukazuje typowy dla sztuki zachodnioeuropejskiej wariant ikonograficzny tematu, wykształcony ok. XII wieku. Wówczas osobie Jezusa, którego ciało nosi ślady po ukrzyżowaniu, wychodzącego triumfalnie z grobu i czyniącego gest błogosławieństwa, zaczęli towarzyszyć strażnicy w roli świadków wydarzenia. Co typowe, jeden z nich – czuwający – gestem wyciągniętej ręki próbuje obudzić drugiego, pogrążonego w głębokim śnie. Misterium Zmartwychwstania jest wydarzeniem podstawowym, konstytutywnym dla kościoła chrześcijańskiego. Motyw pustego grobu jest symbolem a jednocześnie dowodem, mającym potwierdzić powstanie Chrystusa z martwych. Zgodnie z Pismem, Chrystus poniósł męczeńską ofiarę i pokonał śmierć, przynosząc zbawienie. Dodatkowym dowodem potwierdzającym fakt zmartwychwstania jest w tych przedstawieniach również postać anioła, wysłannika bożego. W ten sposób ikonografia Zmartwychwstania stała się nośnikiem i uwierzytelnieniem treści prawdy wiary.

Anioł na wkryujskim obrazie był obecny zapewne po prawej, niezachowanej stronie przedstawienia. Mistrz tego ołtarza w swoich kompozycjach korzysta z wielu wzorów graficznych popularnych na przełomie XV/XVI wieku. W kompozycji Zmartwychwstania czerpie inspirację z miedziorytu południowoniemieckiego grafika końca XV wieku nazywanego Monogramistą AG. Anioł na obrazie niemieckiego mistrza stoi po prawej stronie za sarkofagiem, unosząc jego górną płytę zachowaną fragmentarycznie na rzeźbiarskim przedstawieniu z Wkryujścia tuż nad śpiącym żołnierzem.

Kinga Krasnodębska