Szeląg (1/48 talara)

Szwecja po przystąpieniu do wojny siedmioletniej (1757–1762) pilnie potrzebowała pieniędzy na opłacenie wojska. W 1758 roku król Adolf Fryderyk (1710–1771) wyraził zgodę na dzierżawę mennicy królewskiej w Stralsundzie i bicie monet poniżej standardu.

Mennica znalazła się w rękach bankierów, którzy ściągali z rynku starsze monety i przebijali na nowe z coraz to mniejszą zawartością kruszcu. Monety obiegowe, takie jak 1/3, 1/6, 1/12, 1/24, 1/48 talara, w ramach tego samego nominału, bito z różnej jakości srebra i specjalnie znakowano. Cała działalność utrzymana była w tajemnicy, a wzrostowi emisji towarzyszył wzrost zatrudnienia w mennicy. W 1759 roku przy produkcji pracowało 65 robotników i 12 koni. Do pracy przyuczano ludzi bezrobotnych, a także fachowców z odmiennych zawodów, jak sukienników, pończoszników, czy rybaków.

W 1760 roku mennica wróciła pod bezpośredni zarząd Korony, ale jej wyroby uległy dalszemu pogorszeniu. W krótkim czasie puszczono do obiegu ogromne ilości drobnych, bezwartościowych monet. Bilonowe szelągi bito przez dwa lata (1760–1761) według stopy, która doszła do 41¼ talara z grzywny. Popsuty pieniądz, bardzo podobny do kursujących na Pomorzu inflacyjnych szelągów pruskich i meklemburskich, przyczynił się do rozregulowania systemu monetarnego. W 1761 roku na stemplach pojawiły się inicjały czterech mincmistrzów. Tylko nieliczni znali tajemnicę znakowania, która wyszła na jaw dopiero po zakończeniu wojny i wymianie zdeprecjonowanych pieniędzy. Duża ilość różnych i niejednoznacznych oznaczeń sugerowała celowe działanie, tym bardziej, że część drobnych monet nie została nigdy wykupiona. W przypadku szelągów stosowano kropki, które umieszczano przy inicjałach mincmistrzów lub przy dacie. Ich brak wskazywał na większą zawartość kruszcu, a wymiany dokonywano po lepszym kursie. Prezentowana moneta poświadcza w pełni upadek systemu srebrnego. Wykonana jest z tak słabego kruszcu, że wygląda na miedzianą pokrytą cienką warstwą srebra. 

Genowefa Horoszko