![MNS/Szt/222 pieta - ujęcie z przodu; Rzeźba o pionowej kompozycji przedstawia dwufigurową grupę: Marię trzymającą martwe ciało Chrystusa. Sylwetka Marii ukazana frontalnie wsparta jest na kamiennym zboczu porośniętym darnią widocznym po bokach i poniżej postaci. Twarz o zaokrąglonych policzkach otacza falująca fryzura długich włosów. Głowę okrywa długi marszczony welon. Obszerny płaszcz nałożony na suknię o długich szerokich rękawach zagina się tworząc głębokie, światłocieniowe fałdowania i szerokie płaszczyzny na krawędziach. Ciało Chrystusa o nieco pomniejszonych proporcjach oddane jest naturalistycznie. Wsparte na kolanie matki osuwa się diagonalnie od jej prawej dłoni podtrzymującej głowę syna, ku lewej nisko opuszczonej i podpierającej tors tuż poniżej ciętej w szeroko rany w boku. Dłońmi oraz wysuniętym do przodu i ustawionym nieco wyżej swym prawym kolanem podtrzymuje osuwające się diagonalnie martwe ciało Chrystusa o pomniejszonych proporcjach.](/brepo/panel_repo/2024/02/14/ucbkld/contain-360-1000-max-mns-szt-222-diga8690-m.jpg)
Pieta
około 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Rzeźba średniowieczna Pomorza Zachodniego
Rzeźba Marii tronującej z Dzieciątkiem jest najstarszą z zachowanych maryjnych figur kultowych pochodzących z terenu Pomorza Zachodniego. Reprezentuje typ przedstawienia określany mianem Tronu Mądrości (łac. Sedes Sapientiae), popularny zwłaszcza w środowisku zakonu cysterskiego.
Tronem Mądrości nazywał Marię św. Bernard z Clairvaux (1090–1153). Termin zaczerpnięty z wczesnochrześcijańskich utworów literackich odnosi się do idei Marii stanowiącej tron Wcielonego Logosu – Mądrości Bożej, zgodnie z dogmatem jej Bożego rodzicielstwa.
Typowy dla sztuki romańskiej hieratyzm postaci osiągnięto poprzez statyczną i niemal schematyczną kompozycję rzeźby budowanej z prostych brył, minimalizm gestów oraz rytmizację modelunku szat. Stylistyka ta docierała na Pomorze w XIII wieku poprzez Gotlandię stanowiącą ówcześnie centrum handlowe i artystyczne regionu bałtyckiego. Figury tego typu zwykle ustawiane były w nastawach ołtarzowych o strukturze baldachimowej.
Fundacja prezentowanej rzeźby wiązana jest z zakonem cystersów z Kołbacza ze względu na jej pochodzenie. Gardno, gdzie figura została znaleziona, niegdyś należało do dóbr tego największego i najważniejszego w średniowieczu opactwa na Pomorzu.
Rzeźba prezentowana jest na wystawie stałej Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu.
Kinga Krasnodębska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 47.5 cm, szerokość: 19.5 cm
Rodzaj obiektu
figura, przedmiot sakralny, element ołtarza
Technika
rzeźbienie, polichromia
Tworzywo / materiał
drewno olchowe, farba
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
około 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1515 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna