Święty Piotr

Przydomek Petrus, po łacinie oznaczający skałę, nadany przez Jezusa Szymonowi z Kafarnaum odnosił się do powierzonej mu fundamentalnej misji tworzenia Kościoła. Piotr uznawany był też za pierwszego biskupa Rzymu i papieża, dlatego – w odróżnieniu od innych apostołów – ukazywany był często w szatach liturgicznych.

Prezentowana rzeźba przedstawia św. Piotra w stroju typowym dla Kościoła tradycji zachodniej. Nosi on humerał wokół szyi, albę i skrzyżowaną na piersi stułę przewiązane pasem cingulum oraz długą kapę z ozdobną bordiurą zakończoną frędzlami, powyżej piersi spiętą taśmą. W niezachowanej, prawej dłoni trzymał zapewne klucz lub klucze do bram niebios – atrybut symbolizujący funkcję świętego w królestwie niebieskim. Możliwy kształt ubytku przybliża grafika Albrechta Dürera Św. Weronika między św. Piotrem i Pawłem (seria Mała Pasja, 1510), na której twórca rzeźby prawdopodobnie się wzorował. Wyraźne analogie widoczne są w pozie, geście dłoni, szczegółach stroju i ułożeniu poły płaszcza wokół prawej ręki.

Przyścienne opracowanie oraz wielkość świadczą o pierwotnym umiejscowieniu rzeźby w obrębie centralnej szafy ołtarza, zapewne w formie niewielkiego tryptyku, charakterystycznego dla fundacji pomorskich. Figura Piotra ustawiona była prawdopodobnie obok zachowanej w zbiorach szczecińskich Świętej Weroniki (nr inw. MNS/Szt/95), na co wskazują powiązania formalne i stylistyczne obu rzeźb. Graficzne źródło kompozycji sugeruje też, że trzecią figurą centralną był św. Paweł.

Forma i stylistyka – bliska płaskorzeźbom ołtarza z Dąbia (nr inw. MNS/Szt/169) i figurom niezachowanego ołtarza z kościoła św. Piotra i Pawła w Szczecinie – wpisuje dzieło w twórczość szczecińskiego warsztatu schyłkowej fazy sztuki gotyckiej przypadającej na lata 20. XVI wieku.

Rzeźba eksponowana jest na wystawie stałej Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu.

Kinga Krasnodębska