5 milionów marek

W połowie 1923 roku na niemieckim rynku pieniężnym zaczęło brakować banknotów. Szczególnie ciężka sytuacja była na prowincji. Dlatego też administracje lokalne starały się samodzielnie rozwiązywać problem braku gotówki drukując pieniądze zastępcze. Podobnie postąpił zarząd powiatu Gryfino, który 17 sierpnia 1923 roku otrzymał stosowne zezwolenie od ministra finansów Rzeszy. W obieg puszczono odcinki z datą 14 sierpnia 1923 o wartościach 500 000, 1 000 000 i jak przedstawiony na fotografii – 5 000 000 marek.

Formalne procedury realizowano w pośpiechu. Uchwała emisyjna podjęta została 14 sierpnia, a podanie o zezwolenie do ministra finansów Rzeszy i do prezydenta rejencji z informacją, że bony już są w produkcji wysłano 15 sierpnia. Z tego powodu banknoty zastępcze nie posiadały wyrafinowanej grafiki. Na prostym poddruku połączonym z wyobrażeniem gryfa i cyfrowym nominałem po bokach, który w przypadku 5 000 000 marek był zielony, czarną czcionką naniesiono słownie nominał, klauzulę prawną oraz podpisy stosownych urzędników. U góry umieszczono status pieniądza i jego numer seryjny, a między nimi pod postacią faksymile – podobnie jak podpisy urzędników – pieczęć zarządu powiatu. Ze względów oszczędnościowych i technologicznych zrezygnowano natomiast z odbijania na stronie odwrotnej tuszowej pieczęci zarządu powiatu pozostawiając ją pustą, mimo że takie stemplowanie, podnoszące wiarygodność bonu i dodatkowo go zabezpieczające było dość często stosowaną praktyką. Jedynym elementem rzeczywiście utrudniającym potencjalne fałszowanie stanowił znak wodny papieru pod postacią połączonych krzyżowo owali, który to motyw Niemcy nazywają Ovalmuster.

Według oświadczenia zarządu powiatu z 22 września 1923 roku, pieniędzy zastępczych emisji z 14 sierpnia 1923 roku do 22 września wydrukowano na kwotę 158 miliardów marek, zaś do obiegu wprowadzono bony o łącznej wartości 117,86 miliardów marek.

Mieszko Pawłowski