Widok Szczecina
około 1735
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Ikonografia Szczecina XVII-XIX w.
Po bezpotomnej śmierci ostatniego władcy z dynastii Gryfitów, księcia Bogusława XIV (1580–1637) w 1637 roku Szczecin stał się areną konfliktu między Szwecją i Brandenburgią. Na mocy testamentu księcia Brandenburgię wykluczono z prawa do sukcesji pomorskiego tronu, Pomorze zaś miało przypaść Szwedom. Śmierć Gryfity miała miejsce w czasie wojny trzydziestoletniej (1618–1648). Kończący ją pokój westfalski nakazywał podział Pomorza między Szwecję i Brandenburgię. Brandenburczycy i tym razem nie pogodzili się z przegraną. W 1659 i 1676 roku dokonali nieudanych ataków na Szczecin, lecz kolejne oblężenie z 1677 roku było już dłuższe i intensywniejsze od poprzednich. Elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm (1620–1688) postanowił za wszelką cenę zdobyć miasto, nękając je bombardowaniami oraz blokadą. W ten sposób przejął na dwa lata władzę nad miastem. Oblężenie z 1677 roku ówcześni stratedzy ocenili jako niezwykle spektakularne, a Wielki Elektor, który uważał siebie za spadkobiercę dynastii Gryfitów, uznał zdobycie Szczecina za swój sukces militarny i pragnął, by dokonanie to zostało rozpropagowane za pomocą ikonografii. Należał do niej plan Szczecina wykonany między 1677 a 1682 rokiem przez Matthäusa Meriana Młodszego (1621–1687). Pochodzący z Bazylei malarz i sztycharz kształcił się w warsztacie ojca Matthäusa Meriana Starszego, u niemieckiego malarza Joachima von Sandrarta, w Paryżu, oraz w londyńskiej pracowni słynnego Antoona van Dycka. Działał we Frankfurcie, Norymberdze i we Włoszech. Był agentem wielu książąt, a od 1648 roku służył u szwedzkiego feldmarszałka z czasów wojny trzydziestoletniej – Karola Gustawa Wrangla. Prowadził także po ojcu wydawnictwo Theatrum Europaeum, w którym w 1682 roku umieścił miedzioryt z oblężenia Szczecina. Praca ta stanowiła typowy plan militarny, ukazujący miasto w kontekście jego możliwości obronnych. U dołu prawego rogu artysta umieścił legendę do poszczególnych elementów na planie w formie rozwiniętego zwoju.
Małgorzata Peszko
Autor / wytwórca
Wymiary
arkusz: wysokość: 33.5 cm, szerokość: 38.8 cm
ilustracja: wysokość: 26 cm, szerokość: 36 cm
Rodzaj obiektu
plan miasta, mapa, grafika, materiały kartograficzne, miedzioryt (odbitka)
Technika
miedzioryt
Tworzywo / materiał
papier
Pochodzenie / sposób pozyskania
zakup
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
około 1735
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1632
Muzeum Narodowe w Szczecinie
około 1800
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna